Onderzoek Jeugdautoriteit: gegronde zorgen over beschikbaarheid en continuïteit van jeugdhulp
Recente onderzoeken van de Jeugdautoriteit laten zien dat sturing op een aantal cruciale zaken in de jeugdhulp noodzakelijk is om beschikbaarheid en continuïteit te waarborgen. Het gaat om de drie breed binnen de sector ervaren knelpunten: tijdige en passende zorg, personeel en kosten.
De Jeugdautoriteit voerde twee onderzoeken uit: een verdiepingsonderzoek bij 68 jeugdhulpaanbieders met als doel om continuïteitsrisico’s te signaleren. Daarnaast liet de Jeugdautoriteit een extern onderzoek uitvoeren naar het zorglandschap van de twaalf orthopedagogische behandelcentra (OBC) in Nederland. De onderzoeksrapporten zijn op 22 november door het Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport aangeboden aan de Tweede Kamer.
Vereenvoudiging en heldere regie
Vanuit haar onafhankelijke positie reflecteert de Jeugdautoriteit in het rapport van het verdiepingsonderzoek op de ervaren knelpunten. Op de eerste plaats concludeert de Jeugdautoriteit dat binnen het jeugdhulpstelsel een te grote diversiteit ontstaan is in vormen van inkoop, contracten, tarieven, aanbestedingsvormen en verantwoordingseisen. Vereenvoudiging en het terugdringen van administratieve lasten is noodzakelijk om meer tijd en aandacht voor zorginhoud en kwaliteit van zorg te kunnen hebben.
Op de tweede plaats volgt uit beide onderzoeken dat het in de sector ontbreekt aan een goed zicht en heldere regie op in-, door- en uitstroom van cliënten. Dat leidt ertoe dat partijen onvoldoende kunnen sturen op tijdige en passende zorg. De Jeugdautoriteit pleit voor meer inzicht in de feiten, op basis waarvan meer en slimmer regie op het aanbod van jeugdhulp - en daarmee op wachttijden en wachtlijsten – kan worden gevoerd.
Tenslotte concludeert de Jeugdautoriteit dat alle partners in het stelsel zich moeten voorbereiden op een situatie van zodanige krapte op de arbeidsmarkt dat de continuïteit van jeugdhulp niet kan worden gegarandeerd.
Samenspel gemeenten en aanbieders
Het daadwerkelijk oplossen van (bestaande of toekomstige) knelpunten en het op basis daarvan kunnen borgen van de beschikbaarheid en continuïteit van jeugdhulp, vraagt om inzet van alle partijen. Vooral het samenspel tussen gemeenten en aanbieders is hierin cruciaal.
Rol en functie Jeugdautoriteit
Kinderen, jongeren en gezinnen in Nederland die hulp nodig hebben, moeten daarop kunnen rekenen. De Jeugdautoriteit speelt een belangrijke rol in het signaleren van (huidige en toekomstige) continuïteitsproblemen. Op basis van de onderzoeken monitoren we de financiële ontwikkeling bij zorgelijke organisaties. Een aantal van hen wordt mogelijk in casuïstiek genomen. In 2021 is de Jeugdautoriteit conform afspraak in het Convenant Bevorderen continuïteit jeugdhulp gestart met een pilot voor het verbeteren van onze informatiepositie in de jeugdhulpsector. Deze pilot gaat belangrijke uitkomsten bieden voor (moeilijkheden in) het zicht op in-, door- en uitstroom. Daarnaast leidt de pilot tot betere vroegsignalering van risico’s die kunnen leiden tot discontinuïteit van jeugdhulp. De Jeugdautoriteit is niet betrokken bij individuele gevallen tussen jeugdigen, hun ouders en aanbieders en gemeenten.